Jak postępuje się z odpadami medycznymi?

Definicja odpadów medycznych oraz sposób postępowania z nimi zostały uregulowane.

Odpady medyczne to wszelkie substancje i materiały, które powstają w wyniku udzielania świadczeń zdrowotnych, prowadzenia badań naukowych oraz doświadczeń w dziedzinie medycyny. Zgodnie z przepisami, odpady te mogą występować w formie stałej, ciekłej lub gazowej i są generowane w różnorodnych instytucjach związanych z opieką zdrowotną, takich jak szpitale, kliniki, hospicja, laboratoria, uzdrowiska i inne placówki medyczne. Do odpadów medycznych zalicza się w szczególności:

• Igły: Używane w procesach iniekcji lub pobierania krwi, stanowią poważne zagrożenie zakaźne. 

• Strzykawki: Jednorazowego użytku, które mogą być zakaźne po użyciu. 

• Inne ostre narzędzia: W tym skalpele, nożyczki chirurgiczne, które mogą prowadzić do ran. 

• Odpady biologiczne: Takie jak tkanki, organy, płyny ustrojowe i inne materiały pochodzące z pacjentów. 

• Opatrunki: Używane w leczeniu ran, mogą być zanieczyszczone krwią lub innymi płynami ustrojowymi. 

• Zużyte peloidy: Stosowane w terapii, które również wymagają odpowiedniego postępowania. 

Występują w formie stałej, ciekłej lub gazowej, a powstają w trakcie różnych form leczenia, diagnozowania i przeprowadzania doświadczeń w przewidzianych do tego instytucjach, placówkach i obiektach takich jak szpitale, hospicja czy uzdrowiska.

Odpady medyczne – regulacje prawne 

Regulacje dotyczące odpadów medycznych są określone w Ustawie o odpadach z dnia 14 grudnia 2012 roku oraz w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 24 października 2017 roku. Przepisy te określają szczegółowe zasady dotyczące klasyfikacji, segregacji, transportu oraz unieszkodliwiania odpadów medycznych, podkreślając ich szczególne niebezpieczeństwo dla zdrowia ludzi i środowiska. 

Sposób postępowania z odpadami medycznymi 

Zarządzanie odpadami medycznymi jest kluczowe dla ochrony zdrowia publicznego. Odpady te mogą stanowić zagrożenie dla ludzi i środowiska, dlatego bardzo ważne jest ich odpowiednie magazynowanie, zabezpieczenie i unieszkodliwianie. Oto szczegółowy opis zasad postępowania z odpadami medycznymi: 

Klasyfikacja i segregacja

Odpady medyczne są klasyfikowane według specjalnych kodów, które determinują sposób ich magazynowania i unieszkodliwiania. Na przykład: 

• Kod 18 01 80: zużyte peloidy po zabiegach z właściwościami zakaźnymi. 

• Kod 18 01 81: inne zużyte peloidy, które nie są zakaźne. 

Zasada bliskości

Odpady medyczne powinny być przetwarzane w miejscu ich powstawania, zgodnie z zasadą bliskości. Oznacza to, że zbieranie zakaźnych odpadów medycznych poza miejscem ich wytwarzania jest zabronione. 

Magazynowanie

Odpady medyczne gromadzi się w specjalnych workach jednorazowego użytku oraz w plastikowych pojemnikach, które muszą być oznaczone kolorami odpowiadającymi ich rodzajowi: 

• Żółty: odpady zakaźne. 

• Czerwony: odpady chemiczne. 

• Niebieski: odpady nietoksyczne. 

• Zielony: odpady chirurgiczne. 

• Czarny: odpady, które nie są niebezpieczne. 

Pojemniki do przechowywania ostrych elementów muszą być wykonane z materiałów odpornych na uszkodzenia oraz wilgoć i używane tylko jednorazowo. 

Czas przechowywania

Czas gromadzenia odpadów w miejscu ich powstawania jest ograniczony do 72 godzin, z wyjątkiem „odpadów wysoce zakaźnych”, które mogą być przechowywane nie dłużej niż 24 godziny. 

Przetwarzanie

Odpady medyczne są przetwarzane w specjalnie wyznaczonych do tego instalacjach oraz urządzeniach, które są zaprojektowane w taki sposób, aby minimalizować emisję szkodliwych substancji do powietrza. Metody przetwarzania obejmują m.in. autoklawowanie, które polega na sterylizacji odpadów przy użyciu wysokiej temperatury pary wodnej, oraz incenerację, czyli spalanie w wysokotemperaturowych piecach. 

Oznakowanie

Na workach i pojemnikach z odpadami medycznymi umieszczane są specjalne oznakowania identyfikacyjne, które zawierają: 

• Kod odpadu. 

• Dane wytwórcy (nazwa placówki medycznej). 

• Numer REGON (Rejestr Gospodarki Narodowej). 

Monitorowanie i kontrola 

Organizacje zajmujące się ochroną zdrowia, takie jak służby sanitarno-epidemiologiczne i organy ochrony środowiska, prowadzą regularne kontrole i monitorowanie sposobu zarządzania odpadami medycznymi. Umożliwia to zapewnienie zgodności z obowiązującymi przepisami oraz podniesienie standardów bezpieczeństwa w placówkach medycznych. 

Edukacja i szkolenia 

Pracownicy medyczni są regularnie szkoleni w zakresie prawidłowego postępowania z odpadami medycznymi. Szkolenia te mają na celu zwiększenie świadomości i wiedzy na temat zagrożeń związanych z niewłaściwym zarządzaniem odpadami oraz wdrażanie najlepszych praktyk w zakresie ich segregacji, transportu i unieszkodliwiania.