Szczepionka przeciw HPV Q&A 

Od 2021 roku szczepionka HPV znalazła się na liście leków refundowanych. Jednak nadal wiedza o niej jest mała.

Częściowo może to być spowodowane tym, że szczepienie przeciwko HPV jest szczepienie zalecanym, ale nie jest wpisane do kalendarza szczepień, co sprawia, że wiele osób nie wie o istnieniu szczepionki. Ponadto koszt szczepionki, nawet po refundacji, pozostaje zaporowy dla wielu osób (szczepionka po refundacji jest odpłatna w 50%, co przy cenie detalicznej leku ok. 280 zł oznacza koszt ok. 140 zł za jedno podanie), dlatego czekamy na pełną refundację szczepienia. 

Jakie są rodzaje i schemat szczepień przeciwko HPV? 

W Polsce dostępne są 3 rodzaje szczepionek: 2-walentna (preparat Cervarix) i ona od 2020 roku została objęta 50-cio procentową refundacją, 4-walentna (preparat Gardasil ®, dawniej Silgard) i 9-walentna (preparat Gardasil 9®).  

Dlaczego warto zaszczepić się przeciw-HPV?  

Infekcja HPV jest przenoszona drogą płciową, wiąże się z ryzykiem rozwoju raka szyjki macicy, pochwy i sromu u kobiet. Powoduje również nowotwory u mężczyzn, jak raka prącia.  U obu płci natomiast może prowadzić do raka gardła i odbytu. 

Czy warto szczepić chłopców?  

Warto, ponieważ mężczyźni również chorują na nowotwory spowodowane HPV. Poza tym szczepienie chłopców ogranicza transmisję wirusa w populacji. 

Czy szczepionka na HPV jest bezpieczna?  

Tak, wieloośrodkowe badania kliniczne pokazały, że szczepionka jest bezpieczna. Najczęstszym działaniem niepożądanym były omdlenia w związku ze stresem związanym z podaniem preparatu oraz ból w miejscu wkłucia igły, który może utrzymywać się nawet do kilku tygodni. 

Czy każdy podtyp wirusa HPV jest jednakowo groźny?  

HPV posiada wiele typów, jednak typy 16 i 18 w świetle badań uznane są za te prowadzące do rozwoju raka szyjki macicy. Wszystkie dostępne w Polsce szczepionki zabezpieczają przed infekcją tymi dwoma typami (16 i 18), czyli każda szczepionka w jednakowym stopniu zabezpiecza przed zachorowaniem na raka szyjki macicy. 

Dodatkowo 4-walentne i 9-walentne preparaty Gardasil ® zabezpieczają przed typami HPV 6 i 11 odpowiedzialnymi za rozwój brodawek zewnętrznych narządów płciowych i odbytu (kłykcin). Gardasil 9® uodparnia również przeciwko wysokoonkogennym typom 31, 33, 45, 52 i 58. 

Jaki jest schemat szczepienia? 

Schemat szczepienia zależy od wieku osoby szczepionej.  

• Osoby w wieku 9-14 lat powinny być szczepione w schemacie dwudawkowym. 
• Starsze – w trzydawkowym. W przypadku schematu dwudawkowego, drugą dawkę należy podać pomiędzy piątym a trzynastym miesiącem od podania pierwszej dawki. W przypadku schematu trzydawkowego druga dawkę podaje się po upływie dwóch miesięcy od pierwszej, a trzecią po upływie czterech miesięcy od drugiej.  
• Pomiędzy pierwszą i drugą dawką zawsze należy zachować co najmniej miesiąc odstępu, pomiędzy drugą i trzecią – trzy miesiące, a wszystkie dawki należy podać w ciągu jednego roku. 

Szczepionki są zarejestrowane dla osób po ukończonym 9 roku życia i wedle zaleceń CDC wskazane u każdej osoby przed 26 rokiem życia, jednak także osoby powyżej 26 roku życia mogą odnieść korzyść ze szczepienia. 

Czy po zaszczepieniu się p-HPV jestem w 100% pewna, że nie zachoruje na raka szyjki macicy? 

Szczepionka jest skuteczna odwrotnie proporcjonalnie do wieku osoby zaszczepionej. HPV jest infekcją przenoszoną drogą płciową i każdy nowy partner seksualny zwiększa ryzyko infekcji. Niemniej skuteczność szczepień na HPV u osób zaszczepionych w wieku 9-14 lat sięga ponad 90%. 

Czy jeśli jestem zaszczepiona przeciw HPV mogę zrezygnować z cytologii? 

Niestety nie, ponieważ mimo wysokiej skuteczności szczepień HPV nie zabezpieczają one przed wszystkimi typami wirusa. Poza tym wciąż możliwe jest zakażenie PRZED przyjęciem szczepionki. 

Serdecznie polecamy zaszczepienie się na HPV, a przede wszystkim zaszczepienie dzieci, aby utrzymywać jak najwyższą skuteczność szczepienia. 

Autorki: Polki w Medycynie